آویدنیوز: دوران سخت، پرالتهاب و پرتشویشی را پشت سر می گذرایم. روزگاری بحرانی که کرونا و فشار اقتصادی همه‌ی ابعاد زندگی را تحت‌الشعاع قرار داده و بر روح و روان و رفتارهای اجتماعی و فردی، به شدت تأثیر گذاشته و این مساله به تدریج باعث بی‌توجهی و بی‌قیدی افراد جامعه نسبت به وقایع جهان پیرامون خود شده است. در این میان طولانی شدن پاندمی کرونا باعث خستگی بیش از حد مردم شده و بیشتر از حد تصور طول کشیده است . این مساله موجب ناراحتی و ناامیدی نسبت به آینده و عدم تاب آوری همگی شده و همه‌ی اینها دست به دست هم داده و به مسأله بی‌تفاوتی اجتماعی دامن زده است. گسترش نامحسوس بی‌توجهی و سردی، زنگ خطری است برای همه‌ی افراد جامعه که بالتبع نابسامانی اجتماعی و بی‌مسئولیتی را رواج داده و باعث عدم مشارکت در امور مختلف اجتماعی و کمرنگ شدن عواطف انسانی خواهد شد.
متاسفانه بی‌تفاوتی تا آنجا پیش رفته که ممکن است دو دوست و دو همکار صمیمی نسبت به بی‌عدالتی و تضعیع حقوق یکدیگر کاملاً سرد و بی‌تفاوت بوده و بی اعتنا از کنار مسأله عبور کرده و آن‌را نادیده بگیرند. ارتقاء سطح آگاهی عمومی شهروندان از عواقب بی‌اعتنایی و بی تفاوتی اجتماعی، می‌تواند گامی برای جلوگیری و پیشروی از این معضل اجتماعی که تبدیل به بیماری اجتماعی شده است، باشد. مشارکت، همدلی و حفظ انسجام و امیدواری و رشد و آگاه، جامعه ما را به سمت هدف واحد و مطلوب و رشد و تعالی پیش می‌برد و هدایت می‌کند. هر چند مشارکت‌های گسترده مردمی در ایران به هنگام وقوع حوادث پی در پی طبیعی مانند سیل و زلزله نشان داده هنوز عاطفه در بین ایرانیان وجود دارد، با این حال نباید از بی‌تفاوتی‌های رواج یافته چشم‌پوشی کرد.
هر انسانی می‌داند افراد در جامعه‌ای که زندگی می‌کنند، به‌صورت زنجیروار بهم وابسته و پیوسته هستند و اگر آسیب بی‌تفاوتی ، عادی شود، همه متضرر خواهند شد و از مضرات آن در امان نخواهند ماند.
فاطمه نخعی فر کارشناس ارشد جامعه شناسی در این باره می گوید: «به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر بی‌تفاوتی اجتماعی که نوعی بیماری اجتماعی است، در کشور ما رشد پیدا کرده است. یعنی اینکه برای ما مهم نیست چه بر سر دیگران می‌آید. آنقدر غرق در خود و سود و منافع خود شده‌ایم که بیشتر واکنش ما به اتفاقات بد و آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی، به اظهارنظرهای پر ژست و گاهی بی‌اساس در فضای مجازی تبدیل شده است.
اگر دقت کرده باشید گاهی که فردی تصادف بدی کرده یا در معرض آسیبی قرار گرفته، بیمار است و درمان و دارویی ندارد؛ … تنها واکنش ما، فقط درآوردن گوشی‌های همراه و گرفتن فیلم و عکس و هزار نوع گریه و وامصیبتا گفتن در فضای مجازی است.
بی‌آنکه مسئولیت‌پذیری در خصوص هم‌نوعمان داشته باشیم و حتی در همان فضای مجازی هم راه حل درست و پیگیری‌ای در حد توان و بضاعت‌مان داشته باشیم.»
نخعی فر همچنین معتقد است که این بی‌تفاوتی اجتماعی که در این دوران تنهایی و قرنطینه ناشی از بیماری کووید ۱۹ بیشتر هم شده، باعث کم شدن روابط عاطفی واقعی و مسئولیت پذیری افراد در قبال دیگران گردیده است و این همان چیزی است که پویایی و سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد. اینکه هر نوع مسئولیت‌پذیری در مقابل جامعه به شکل مجازی و فقط در فضای مجازی نمایانگر می‌شود ـ بی‌آنکه در واقعیت نمودی داشته باشدـ نه تنها در کشوری مانند ما که سابقه‌ی دینی و فرهنگی کهنی دارد؛ نگران کننده است بلکه آسیب‌زا هم هست. چرا که کسانی که نسبت به همنوع و هموطن خود بی تفاوت هستند و مسئولیت و تعهد چندانی نسبت به اطرافیان ندارند، نسبت به رشد و پیشرفت و اعتلای جامعه و کشور خود هم اعتنایی نخواهد داشت و این عدم تعهد نسبت به سرنوشت جمعی، عدم احساس پیوستگی و همدلی، باعث توقف رشد و پیشرفت یک کشور شده و جامعه را دچار افسردگی، بی‌اخلاقی و فردگرایی می‌کند مساله‌ای که هم مسئولان امر باید دنبال چرایی این رخداد و راه حل برون رفت از آن در کشور ایرانی اسلامی ما باشند و هم خود افراد سعی کنند از مبتلا شدن به آن جلوگیری کنند تا جامعه‌ای شاد، پویا و خلاق و رو به رشد داشته باشیم.”
در پایان شاید بهتر باشد به این بیت شیخ اجل سعدی شیرازی بسنده کنیم که چند صد سال پیش با اشاره به پیامدهای بی‌تفاوتی اجتماعی این گونه سروده است: بنی آدم اعضای یکدیگرند / که در آفرینش زیک گوهرند / چو عضوی به درد آورد روزگار / دگر عضوها را نماند قرار / تو کز محنت دیگران بی غمی / نشاید که نامت نهند آدمی
