مولف: دکتر علی عبداللهی نیا
آویدنیوز: شکلگیری مدارس به سبک نوین، یکی از دستاوردهای تمدن جدید است که در سایه گسترش ارتباطات و مبادلات فرهنگی از میانه عصر قاجاریه و با افتتاح مدرسه دارالفنون در سال ۱۲۳۰ ش در سرزمین ما رواج یافت.گسترش این گونه مدارس در ابتدا روند تدریجی و آرامی داشت؛ اما با وقوع انقلاب مشروطیت در سال ۱۲۸۵ ش شتاب روز افزونی به خود گرفت؛ چنان که رفسنجان نیز از پرتو این دگرگونی، بی نصیب نماند و در سال ۱۲۸۷ ش اولین مدرسه در این شهر تأسیس شد از آن زمان تاکنون، یک قرن سپری شده و طی این مدت، ایجاد چنین مدارسی در این دیار، پیوسته رو به گسترش بوده است.
امروز آموزش و پرورش رفسنجان متشکل از یک مجموعه بزرگی است. توسعه وگسترش این مراکز و هستههای آموزشی در طول یک قرن، وامدار رنجها و مرارتهای افراد دلسوز و پرتلاش بسیاری بوده است که بهسان شمعی پرفروغ در کانون دل خود، شعله کشیده و وجود خود را سوزانده تا گرمی دهنده و روشنایی بخش دل مشتاقان باشند و فهم و پویایی را به ارمغان آورند.
این کتاب در ۴۸۰ صفحه و ۱۲ فصل به سیر تحول آموزش و پرورش در شهرستان رفسنجان پرداخته است. برخی از فصلهای مهم آن عبارتند از: آموزش سنتی در قبل از مشروطیت، مدارس به سبک جدید از آغاز تاکنون و مدارس به سبک جدید در رفسنجان، آموزش و پرورش بعد از ۱۳۲۰، مبارزات سیاسی فرهنگیان، آموزش و پرورش بعد از انقلاب، فرهیختگان و پیشکسوتان فرهنگی.
در فصل آخر کتاب نیز آموزش و پرورش رفسنجان در یک نگاه بر اساس اسناد و تصاویر پرداخته شده است.
این کتاب توسط بنیاد ایرانشناسی به چاپ رسیده است.