کلید دستیابی به گنج احساسات

آویدنیوز: معجزه عبارت « دوستت دارم» در بین روزمرگی‌ها و زندگی پر از چالش و ماشینی و دغدغه های آن که همه افراد جامعه کم و بیش درگیر آنند؛ چقدر زندگی جذاب و دوست‌داشتنی می‌شد اگر در روابط‌مان با بیان و گفت‌وگوی مثبت و تاثیر گذار، دلیل حال خوب هم باشیم. با کوچک‌ترین مساله‌ای از کوره در نرویم و هر چه که به ذهنمان رسید؛ نثار دیگران نکنیم و به اطرافیان ناسزا نگوییم. زندگی سخت را با بد کردن حال دیگران، سخت‌تر نکنیم. این راهکار کوچک‌ترین و ساده‌ترین راهی است که بتوانیم انتقال دهنده، انرژی مثبت باشیم و به خودمان و دیگران آسیب روحی نزنیم. «علی رحمانی» کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دراین باره می‌گوید: در اینکه بیان احساسات در بهبود روابط موثر است؛ هیچ شکی نیست. همانطور که آشکار است احساسات بخش بزرگ و مهم وجودی هر فرد است. لازم است هر شخص ابتدا با انواع احساسات خود آشنا باشد و سپس با طرز درست بیان کردن احساسات، آشنا شود. «بیان احساس» یکی از مهارت‌های بسیار مهم اجتماعیست و فقدان یا نقص در این مهم، آسیب‌های مخربی در انواع روابط ایجاد می‌کند. اگر به شکل کلی بخواهیم روابط را تعریف کنیم، ارتباط دو فرد با هم، یک رابطه را شکل می‌دهد. حال این ارتباط، ارتباط والد فرزندی، همسران با هم ، فرزندان باهم ،ارتباط دو همکار، دو دوست و … می‌تواند باشد. از آنجایی که ارتباط بخش بزرگی از زندگی اجتماعی بشر را تشکیل می‌دهد، اکثر مشکلات فردی و اجتماعی، ناشی از عدم ارتباط صحیح و اصولی افراد با هم است. به تعبیری گویا انسان‌ها، زبان احساس هم را نمی‌فهمند و متاسفانه در روابط خود به مشکل برمی‌خورند. ترمیم روابط که یکی از کارهای مهم در روان‌درمانی و مشاوره به خصوص در کار با درمان‌جویان اختلالی است، آموزش صحیح ارتباط و بیان درست احساسات در روابط است. یکی از درمان‌های مطرح و بسیار کاربردی در جهان درمان cbt که همان درمان شناختی رفتاری است، چیزی به نام «چرخه افکار» دارد. در چرخه افکار، ابتدا فکر یا شناخت سپس احساس، رفتار و در آخر پیامد رفتار را داریم. به این شکل که ابتدا فکری به ذهن ما می‌رسد، آن فکر احساسی در ما ایجاد کرده آنگاه طبق این دو، رفتاری از ما سر می‌زند که قطعا پیامدی به‌دنبال دارد.حال متوجه می‌شویم که قسمت مهمی از این چرخه احساس ماست که اگر این احساس به شکل درستی مطرح نشود، در روابط ما حتی ارتباط ما با خود خلل ایجاد می‌کند. اینجا این سوال پیش می‌آید که چگونه احساسات خود را به شکل درست نسبت به هم بیان کنیم؟؟ در جواب باید گفت ما ابتدا بایستی احساسات را که مهمترین آنها غم، شادی، ترس و خشم هستند بشناسیم در نوعی تقسیم بندی احساسات را به دو دسته مثبت و منفی تعریف می‌کنیم که البته احساسات مثبت چون عشق، قدردانی، خوش بینی، امنیت، جسارت، همکاری و …و نیز احساسات منفی چون نگرانی، نفرت، احساس گناه، ناامیدی بدگمانی، باور نداشتن خود …. را باید اول بشناسیم و در موردشان آگاهی داشته باشیم. سپس به شیوه درست که همانا با اقتدار و احترام و به شکل دوستانه در فضای مناسب و در وقت مناسب و در کمال آرامش به طرف مقابل خود ابراز کنیم . هوش هیجانی که بسیار در روابط افراد مهم و حیاتی است همان شناختن احساس خود و طرف مقابل است و این شکل نمود پیدا می‌کند که ما ضمن اینکه احساس طرف مقابل را بفهمیم، او را هم از احساس خود با صحبت و یا زبان بدن باخبر کنیم . از آسیب‌های عدم بیان احساس در روابط می‌توان از انواع خطاهای شناختی یا ذهنی چون ذهن‌خوانی، منفی‌بافی…و مواردی همچون انواع قضاوت‌های نابه‌جا، سوتفاهم‌ها و … نام برد.

* کارشناسی ارشد روانشناسی