مهمان مهربان لوت باشیم
آوید نیوز: یکی از بهترین پیشنهادات گردشگری، دیدن کلوتها و سفر به منطقهی شهداد کرمان است. اما اگر میپرسید چرا کویر و یا چرا شهداد، اول اینکه شهر کرمان حدود ۱۷۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و شهداد که منطقهای کویری است؛ حدود ۴۰۰ متر بالاتر از سطح دریاست و این اختلاف، باعث گرمتر شدن هوای شهداد از کرمان میشود و وقتی جایی گرمتر است؛ فصل کاشت محصول زودتر آغاز میشود؛ بنابراین در شهداد هم هوا گرمتر از کرمان است و هم به دلیل اینکه فصل کاشت سه ماه زودتر آغاز شده گیاهان از خاک سر برآورده و بنابراین این منطقه سرسبز است. دوم اینکه هر چه ارتفاع شهری از سطح دریا کمتر باشد؛ اکسیژن جو در آنجا زیادتر است. به همین دلیل در شهداد اکسیژن هوا زیاد است و هوا به خصوص برای اشخاصی که ناراحتی قلبی دارند؛ بسیار مناسب است. سوم اینکه شما در شهداد عوارضی از کویر را میبینید که در جاهای دیگر کشور نمیبینید که مهمترین آنها کلوتهای شهداد است که لذتی و آرامشی که از دیدن این کلوتها و بودن در این محیط به شما دست میدهد؛ انرژی مثبت، نشاط و شادابی زیادی را برای شما به ارمغان میآورد. افراد معمولا به سه دلیل، به طبیعت میروند یا اکوتوریسم (به عنوان یک گردشگر طبیعتگرد، برای دیدن و لذت بردن از طبیعت) یا ژئو توریسم (گردشگری برای دیدن و شناختن پدیدههای زمینشناسی و عارضههای زمین) و یا توریسم سلامت (گردشگری که برای تامین سلامت و یا درمان بیماریهای خود به طبیعت پناه میبرد) و جالب اینجاست که هر سه این گردشگریها را کویر شهداد دارد. چه طبیعت زیبای کویری، چه کلوتها و آبگرمهای این مسیر همگی نیاز این سه دسته گردشگر را تامین میکنند.
در این کویر زیبا با دیدن کلوتهای شهداد که قدمتی بیش از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار سال دارند؛ انسان، خالق هستی را بهتر و بیشتر میشناسد. آرامش و زیبایی کلوتها و آسمان شب این منطقه به ما گوشزد میکند که یا هو الخالق البار المصور مصور همان نقاش است که این صفت باریتعالی را در کلوتها به خوبی میبینید و شعر زیبای حضرت حافظ:
خیز تا بر کلک آن نقاش جان افشان کنیم کاین همه نقش عجب در گردش پرگار داشت
را با خود زمزمه میکنی زیرا مگر میشود این همه زیبایی را دید و خالق آن را ندید:
در جهان حسن یوسف کس ندید اما حسن آن دارد که یوسف آفرید
«اکبر رشیدی مقدم» محقق و عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی استان، کویرشناس و کویرنوردی که سالهاست بر روی زیباییهای کویر شهداد کار میکند. به همین دلیل از وی در خصوص ویژگیهای کویر و اینکه چگونه در این ایام سفری دلچسب به این مناطق داشته باشیم تا هم خودمان و هم مهمانان نورزیمان جاذبههای و ناشناختههای کویر را ببینیم و لذت ببریم؛ پرسیدیم. رشیدی هم نکاتی ضروری و جالب را برای راحت سفر کردن و استفادهی صحیح از زمان و طبیعت و کویر ارایه کرد که از نظرتان میگذرد.
سوغات شهداد:
برای خود و مهمانهایی که همراه شما به کلوتها و منطقهی شهداد میآیند «سدر» خریداری کنید. زیرا که «سدر» این منطقه، جزو بهترین سدرهای دنیاست که استفاده از آن که طبع خنک دارد؛ بر روی پوست، باعث شادابی و لطافت پوست میشود. همچنین حنای شهداد بهترین حنای منطقهی حاشیهی کویر لوت است که رنگدانههای آن و رنگ قرمز آن بینظیر است.
خرما؛ اما شهداد یک نوع خرما به نام «قَصب» دارد که چون خشک است؛ برای نگهداری احتیاج به یخچال و فریزر ندارد و به همین جهت قابلیت حمل به همه جا را دارد و در همهی فصول سال وجود دارد.
البته به شما توصیه میکنیم که در فصل مرکبات، حتما پرتغال خوش طعم این منطقه را نوش جان کنید و البته خوردن و خریدن عرق «کاشکیلو» را از هم بومیهای منطقه از دست ندهید. این عرق معطر از غلاف گردههای نر درخت خرما گرفته میشود و بسیار انرژیزاست.
پیشنهاد بعدی ما به شما خرید و خوردن ترشی محلی «کِبِرو» است که شکلی شبیه خیارشور دارد و ضد دیابت است.
انواع صنایع دستی حصیری و نیز پتههای زیبای شفیعآباد شهداد را هم میتوانید به عنوان سوغات همراه مهمانان خود کنید.
اقامتگاه شبانه:
اما حیف است که این همه راه بروید و شب را در دل کویر زیبای لوت نگذرانید و آسمان پرستاره و زیبای لوت و قرص کامل خورشید و نیز ماه را در هنگام غروب و طلوع سحرانگیز و بینظیر لوت نبینید. بنابراین اگر خواستید شب را مهمان کویر لوت و شهداد باشید و این لذت را تجربه کنید؛ دو شرایط خوب در این زمینه برایتان فراهم است. یکی خانهها و مهمانپذیرهای محلی که در آبادیهای حاشیه لوت به خصوص شفیعآباد و دولتآباد وجود دارند؛ خانههای روستایی تجهیز شده برای مسافران که به وسایل و امکانات مورد نیاز مسافران داخلی و خارجی به سبک زندگی کویری مجهز شدهاند و در آنجا از شما با انواع غذاهای محلی سالم و خوشمزه پذیرایی میشود و لذت اقامت در این محلها، از لذت در هتلهای ۵ ستاره نیز بیشتر است و البته هزینهی اقامت و صرف غذا در این خانهها نیز بسیار مناسب و مقرون به صرفه است.
دستهی دوم علاوه بر این، استراحتگاههای این منطقه که به شکل باغ نخل و رستوران هستند؛ یکی خانه شهر شهداد است و دیگری باغ عبدالهی (باغی با درختان مرکبات و خرما و استخر و …) و نیز باغ نخل دولت آباد. مدارس شبانهروزی شهداد هم که در ایام سال، روزهای پایان هفته که تعطیل هستند و در ایام نوروز هم به طور کامل کلاسهای درسشان را مجهز به امکانات مورد نیاز مسافران کرده و اجاره میدهند. همچنین تعدادی اتاق برای استراحت در امامزاده زید هم هست که میتوانید شب را با آسودگی در این مکانها سپری کنید.
لباس مناسب کویر
کفش مناسب راهپیمایی به پا کنید. عینک آفتابی و کلاه در منطقهی لوت، ضروری است. اگر میخواهید در بین راه در سیرچ توقف داشته باشید؛ حتما لباس گرم همراه خود بردارید. لباسهای راحت و مناسب به تن کنید.
چه غذایی با خود ببریم؟
بهترین توصیه برای غذا خوردن، استفاده از غذاهای ساده محلی و به خصوص غذاهای مهمانپذیرهای محلی است تا به اقتصاد آن منطقه هم کمک شود. اما اگر دوست دارید در صحرا بنشینید و از غذاهایی که خودتان تهیه کردید؛ تناول کنید بهتر است غذاهای ساده و سالم به جز کنسروجات همراه داشته باشید. نان، سیبزمینی و تخممرغ آبپز، عسل، پنیر و گردو برای صبحانه، چای و تنقلاتی مانند ترکیبی از خرما، انجیر، مغز بادام، پسته و کشمش که برای هر فرد بستهبندی و آماده شده است را به عنوان چاشت به همراه داشته باشید.
در مناطقی که خانوادهها تفرج میکنند؛ یعنی حدود یکی دو کیلومتر حاشیهی کویر (و نه اعماق کویر که کویرنوردها تا آنجا پیش میروند) پوشش مخابراتی در اکثر مناطق وجود دارد؛ و سیگنالهای تلفن همراه در کویر دریافت میشود و پوشش امنیتی بالایی نیز دارد.
سایر جاذبههای این منطقه و دلیل توصیهی ما به شما برای بازدید
منطقه کویر لوت و شهداد نه تنها کلوتها را دارد بلکه رود شور را هم میتوان دید.
اگر گردشگری مذهبی مد نظر باشد؛ امام زاده زید شهداد که از نوادگان امام صادق (ع) است و در زمان «ملک قاورد شاه» برای سرپرستی سادات به کرمان آمدند و داماد ملک قاورد شاه هم بودند؛ مکانی برای زیارت است.
سه کیلومتر آن طرفتر از شهداد، شهر کوتولهها را داریم.
از نظر قدمت، تمدن شهداد به تمدن آراتا برمیگردد و نمود آن هم «درفش شهداد» است که قدیمیترین درفش جهان است که بیش از ۵۰۰۰ سال قدمت دارد و در گنجینهی ایران باستان نگهداری میشود.
آبانبارهای زیبا، کاروانسراها و قلعههای قدیمی این منطقه نیز شما را به دیدنشان فرا میخوانند.
اشیای باستانی کشف شده از این منطقه که ۵۰۰۰ سال قدمت دارند و برخی از آنها از قبرهای قدیمی موجود در این مناطق کشف شدهاند. زیرا نیاکان ما که به معاد اعتقاد داشتهاند، معتقد بودند باید همراه مردگان خود ظروف و وسایلی را دفن کرد تا در دنیای دیگر مورد استفاده قرار بگیرد و امروز ما با دیدن این اشیا پی به نبوغ و هنرمندی آنها میبریم.
از دیگر جاذبههای منطقه شهداد و مسیر رسیدن به کلوتها، تنوع آب و هوایی است. به گونهای که در راه رسیدن به این منطقه به «سیرچ» میرسیم که سردسیر است و رودخانهای زیبا و میوههای سردسیری مانند انار، گردو و انگور دارد. بعد به شهداد و نزدیکی امامزاده زید میرسیم که نخلستان و مرکبات دارد و سپس کشیتوییه و آبادی چهار فرسخ را میبینیم که در کمال شگفتی به خاطر برخورد جبههی هوای سرد از سمت سیرچ و جبههی هوای گرم از سمت شهداد، ظرفیت و قابلیت کشت انواع درختان گرمسیری و سردسیری را دارد و شما با هر دو نوع درختان خرما و مرکبات (خاص مناطق گرمسیر) در کنار درختان انجیر، گردو، انار و انگور (خاص مناطق گرمسیر) مواجه میشوید. همچنین درخت سروی در این منطقه وجود دارد که بیش از ۸۰۰ سال از عمر آن میگذرد و هنوز سبز است و ثبت شده است. چهار فرسخ با جاذبه های طبیعی،آبگرم معدنی و تنوع آب و هوایی در فاصله ۱۰ کیلومتری غرب شهداد و در مسیر شهداد-کرمان واقع شده است.
قناتهای شهداد نیز مهر تایید دیگری بر توانایی و همت والای اجدادمان میزنند. اجداد ما بدون داشتن تکنولوژی و علم امروز، با چیزهایی ساده مانند چوب درخت آلبالو که رطوبت طلب است؛ محل حوضچههای آب زیر زمینی را تخمین میزدند و بعد بدون استفاده از برق، پمپ، گازوئیل و … آب را از اعماق زمین به سطح هدایت میکردند و هنر دیگرشان هم این بود که این کار را با شیب یک در هزار انجام میدادند تا آب آرام آرام از دل زمین بیرون بیاید.
جالب است بدانید که در حال حاضر با وجود خشکسالی و از بین رفتن قناتها هنوز ۵۰ قنات آباد در منطقهی شهداد داریم. از جمله قنات زیبای «کهن مادی» که جزو قدیمیترین قناتهای ایران و جهان است و حتی در کتابهای ۱۰۰۰ سال پیش نیز از آن نام برده شده است و در هر ثانیه بیش از ۵۰ لیتر آب به باغهای شهداد هدایت میکند.