• خانه
  • اخبار
    • اخبار کرمان
    • اخبار ایران و جهان
  • جامعه
    • روزگار ما
    • دهکده جهانی
    • نگاه نسل نو
  • آوید گشت
    • کجا بریم؟
    • آوید خودرو
  • آشپزخانه
  • مد و آراستگی
  • فرهنگ و هنر
    • تئاتر
    • تجسمی
    • ترنم موسیقی
    • رادیو و تلویزیون
    • هنر هفتم
    • کتابسرای آوید
    • فرهنگ عامه
  • سلامت
  • ورزش
    • اف سی آوید
    • آوید اسپرت
    • سرگرمی
  • یادها و خاطره ها
    • مشاغل خاطره‌انگیز
    • قاب خاطرات
    • نوستالژی
  • عکس
  • تازه ها
  • یادداشت
  • آویدی ها
  • ارتباط با ما
پایگاه فرهنگی اجتماعی آوید نیوز :::  AVID NEWS Magazine
  • ۲۴ تیر ۱۴۰۴
پایگاه فرهنگی اجتماعی آوید نیوز :::  AVID NEWS Magazine
  • خانه
  • اخبار
    • اخبار کرمان
    • اخبار ایران و جهان
  • جامعه
    • روزگار ما
    • دهکده جهانی
    • نگاه نسل نو
  • آوید گشت
    • کجا بریم؟
    • آوید خودرو
  • آشپزخانه
  • مد و آراستگی
  • فرهنگ و هنر
    • تئاتر
    • تجسمی
    • ترنم موسیقی
    • رادیو و تلویزیون
    • هنر هفتم
    • کتابسرای آوید
    • فرهنگ عامه
  • سلامت
  • ورزش
    • اف سی آوید
      قانون مدار در حبس و قانون شکن روی سر!

      قانون مدار در حبس و قانون شکن روی سر!

      برای مرضیه جعفری که مادرانگی را در فوتبال ایران تعریف کرد

      برای مرضیه جعفری که مادرانگی را در فوتبال ایران تعریف کرد

      یک کری خوانی مرگ آور!

      یک کری خوانی مرگ آور!

      باشگاه های فوتبال ایران مغلوب دولت و نهادهای قدرت

      باشگاه های فوتبال ایران مغلوب دولت و نهادهای قدرت

    • آوید اسپرت
      مس رفسنجان به فینال لیگ برتر زورخانه‌ای راه‌یافت

      مس رفسنجان به فینال لیگ برتر زورخانه‌ای راه‌یافت

      دافعه ورزش کرمان قوی تر از جاذبه برای ورود بخش خصوصی

      دافعه ورزش کرمان قوی تر از جاذبه برای ورود بخش خصوصی

      سوارکاری کودکان؛ جایگزین موبایل و تبلت

      سوارکاری کودکان؛ جایگزین موبایل و تبلت

      اصالت، افتخار و اکنون؛ چهره جدید

      اصالت، افتخار و اکنون؛ چهره جدید

    • سرگرمی
      با مهارت تمام بِچِکان!

      با مهارت تمام بِچِکان!

      بازی‌هایی برای خانه نشینی‌های فامیلی نوروزی

      بازی‌هایی برای خانه نشینی‌های فامیلی نوروزی

  • یادها و خاطره ها
    • مشاغل خاطره‌انگیز
    • قاب خاطرات
    • نوستالژی
  • عکس
    اندر احوالات کوچه باغ لِلِه

    اندر احوالات کوچه باغ لِلِه

    تصاویری از تئاتر وی آی پی با طعم مرگ

    تصاویری از تئاتر وی آی پی با طعم مرگ

    خیال انگیز چون قالی کرمان

    خیال انگیز چون قالی کرمان

    آبگوشت کرمانی با طعمی خاص

    آبگوشت کرمانی با طعمی خاص

    سفر به سرزمین محرم و تعزیه

    سفر به سرزمین محرم و تعزیه

  • تازه ها
  • یادداشت
  • آویدی ها
  • ارتباط با ما
  • دنبال کن
    • Instagram
۰ نظر اشتراک‌گذاری
در حال خواندن
چگونه کلنگ تخریب قنات‌ها زده شد
چگونه کلنگ تخریب قنات‌ها زده شد
خانه
مقاله

چگونه کلنگ تخریب قنات‌ها زده شد

۱۰ آبان ۱۳۹۸ محمد برشان مقالات, مقاله, ویترین ۰ نظر

قنات بیگلربیگی از پشت سیلوی ماهان شروع می‌شده و دو پایاب داشته که یکی پایاب عمومی بوده (بین خیابان مهدیه و انتهای خیابان شهدای خانوک) که کمی دورتر از شهرک افضلی‌پور فعلی مظهر می‌شده و به باغ بیگلربیگی می‌رفته است و هر شش روز یک بار، آب این قنات به باغ بیگلربیگی تعلق داشت؛ باغ فتح آباد از این قنات سیراب می‌شده است و بقیه‌ی مردم هم در روزهای دیگر از آب آن برای کشت گندم و پنبه استفاده می‌کردند

به لحاظ تمدن، قدیمی‌ترین قنات جهان، قنات «مادین» است که از اسم مادها گرفته شده است. کرمان هم خاستگاه اولیه‌ی قنات بوده است و ما در طول تاریخ کل خاورمیانه، تمدن قناتی،‌ قدیمی‌تر از تمدن «آراتا» شهداد نداریم که البته باید گفت عاملی غیر از «قنات» وجود نداشته که بتواند این تمدن را به وجود آورد.
تا پایان دوره‌ی زندیه، کرمان، قناتی‌ترین شهر جهان بود. هیچ شهری را نمی‌توان پیدا کرد که ۷۲ رشته قنات در آن بوده باشد اما در گذشته، این قنات‌ها، دشت کرمان را آبیاری می‌کرده‌اند؛ به اضافه‌ی آب چشمه‌ی امام رضا (ع) که در ۲۶ کیلومتر بالاتر از ده بالا قرار دارد.
قنات‌های شهر کرمان از دشت ماهان و چند تایی هم از دشت گلومک سرچشمه می‌گرفتند. مشهورترین قنات، دشت گلومک هم، قنات قلیان‌چی بود که آخرین قنات خشک شده‌ی این دشت هم بود. لازم به ذکر است که تنها قنات بازمانده از ۷۲ رشته قنات مذکور، قنات «تروته» در ابتدای ده بالاست که هنوز آب دارد و آخرین قناتی هم که در کرمان خشک شد؛ قنات «گین کان» در ابتدای ده بالاست.
کلنگ تخریب قنات‌ها زده شد
آقا محمد خان قاجار بعد از حمله و تسخیر کرمان، ۱۴ رشته قنات بزرگ را که وارد شهر کرمان می‌شدند؛ کور کرد. او همچنین ۱۰ رشته قنات موجود در اطراف شهر کرمان را کور کرد و از اینجا روند تخریب قنات‌ها شروع شد. مهمترین قنات‌های بزرگی که از داخل خود شهر می‌گذشتند؛ به ترتیب قنات شهرآباد، قنات مستوره، قنات مؤیدی و قنات بیگلربیگی بوده‌اند. به عنوان مثال تا حدود سال ۱۳۱۵ پشت حمام گنجعلی خان فعلی، باغ بسیار بزرگی وجود داشته که بر اثر خشک شدن قنات شهرآباد؛ این باغ هم خشک و تخریب می‌شود. آخرین قناتی که در شهر کرمان خشک شد؛ قنات سلسبیل بود که در شهر کرمان مظهر می‌شد و در سال ۶۸ خشک شد. اما قنات بیگلربیگی هم از پشت سیلوی ماهان شروع می‌شده و دو پایاب داشته که یکی پایاب عمومی بوده (بین خیابان مهدیه و انتهای خیابان شهدای خانوک) که کمی دورتر از شهرک افضلی‌پور فعلی مظهر می‌شده و به باغ بیگلربیگی می‌رفته است و هر شش روز یک بار، آب این قنات به باغ بیگلربیگی تعلق داشته و باغ فتح آباد او از این قنات سیراب می‌شده است و بقیه‌ی مردم هم در روزهای دیگر از آب آن برای کشت گندم و پنبه استفاده می‌کردند.
برشان ادامه می‌دهد: چون این قنات را بیگلربیگی حاکم کرمان حفر و احداث کرده؛ این قنات به نام او، بیگلربیگی نامیده می‌شد.
اما قنات‌های کرمان چگونه خشک شدند؟
قنات یک تمدن گسترده است. در تمدن قناتی هیچ وقت تجاوز، لشکرکشی، قتل و غارت دیده نمی‌شود. زیرا تمدن قناتی مردمی آرام، صبور، زحمتکش، پهلوان و مهربان تربیت می‌کند. نمونه‌اش هم پهلوانان خطه‌ی کرمان، یزد و خراسان است که خاص این مناطق هستند. بنابراین روند خشک شدن قنات‌ها نه به این خاطر ادامه یافت بلکه به دلیل اصلاحات ارضی شروع شد. اصلاحات ارضی در زمان «محمدرضا شاه» به قنات‌ها ضربه زد. چون این اقدام همراه با آموزش نبود و کشاورزان مدیریت و نیز سامانه‌ی استفاده از قنات‌ها را نمی‌دانستند و آموزش ندیده بودند. بنابراین به قنات‌ها آسیب زدند و روند خشک شدن قنات‌ها از اینجا شروع شد. بعد از آن هم خشکسالی‌های متمادی و پشت سرهم دهه‌ی ۴۰ و حفر چاه‌های عمیق در محدوده‌ی قنات‌ها از دیگر عواملی بودند که باعث خشک شدن قنات‌های استان شدند. قنات بیگلربیگی هم دچار چنین سرنوشتی شد. بنابراین آب‌رسانی به باغ فتح‌آباد مختل و این باغ نیز خشک شد.

اشتراک گذاری

Facebook Twitter Google+ LinkedIn WhatsApp
مطلب بعدی به من بگو دوستت دارم
مطلب قبلی کسی از بیرون نمی‌آید شهرمان را آباد کند

پست های مرتبط

شاعر شیک شمعدانی ها ادبیات
20 تیر 1404

شاعر شیک شمعدانی ها

سرانجام وقت‌گذارنی با سریال‌های ترکی چیست؟ جامعه
20 خرداد 1404

سرانجام وقت‌گذارنی با سریال‌های ترکی چیست؟

پنجاه سال تاریخ نگاری با دوربین اخبار
6 خرداد 1404

پنجاه سال تاریخ نگاری با دوربین

آخرین مطالب آویدنیوز
20 تیر 00:39
ادبیات

شاعر شیک شمعدانی ها

20 خرداد 08:53
روزگار ما

سرانجام وقت‌گذارنی با سریال‌های ترکی چیست؟

19 خرداد 09:36
اخبار کرمان

نقشه‌برداری اسناد دفترچه‌ای جهت تعویض به سند تک‌برگ تا پایان هفته قوه قضائیه رایگان شد

7 خرداد 18:11
اخبار کرمان

افزودن ۲۰ دستگاه اتوبوس با ناوگان اتوبوسرانی کرمان

6 خرداد 14:56
تجسمی

پنجاه سال تاریخ نگاری با دوربین

4 خرداد 13:32
تجسمی

شب مظفر طاهری برگزار می‌شود

3 خرداد 15:47
اف سی آوید

قانون مدار در حبس و قانون شکن روی سر!

30 اردیبهشت 11:50
تئاتر

اندر احوالات کوچه باغ لِلِه

  • خانه
  • اخبار
  • جامعه
  • آوید گشت
  • آشپزخانه
  • مد و آراستگی
  • فرهنگ و هنر
  • سلامت
  • ورزش
  • یادها و خاطره ها
  • عکس
  • تازه ها
  • یادداشت
  • آویدی ها
  • ارتباط با ما
  • بازگشت‌به‌بالا
موضوعات داغ:
آوید آوید نیوز news نیوز خبر خانواده زناشویی طب سنتی بانوان هنرمندان بانوان هنرمند یادها و خاطره ها AVID News

امانت داری و اخلاق مداری
استفاده از اخبار با ذکر منبع پایگاه فرهنگی اجتماعی آویدنیوز مجاز است.
خبرنامه
کلیه حقوق مادی و معنوی این پرتال خبری متعلق به پایگاه خبری آویدنیوز می باشد.
طراحی و پیاده سازی: شرکت مهندسی فناوری سورنا