گفت‌وگوی آوید نیوز با سید مهران عالم‌زاده شهردار کرمان
شهردار کرمان: می‌توان در شهر درآمدهای پایداری را تعریف و محقق کرد و سرعت خدمات‌رسانی و آبادانی شهر را مضاعف نمود
آوید نیوز: نامش سید«مهران عالم‌زاده» و متولد سال ۱۳۵۴ کرمان است. کارشناس ارشد پیوسته معماری از دانشگاه دولتی یزد در سال ۱۳۷۹ است و از همان سالی که فارغ‌التحصیل شده، در حوزه‌های مختلف فرهنگی، هنری، مهندسی و عمرانی کار کرده است. او دارای پروانه‌ی اشتغال به کار مهندسی پایه یک معماری (طراحی و نظارت) از وزارت راه و شهرسازی است، سوابقی مانند کارشناس رسمی دادگستری را در کارنامه دارد و دوره‌های متعدد مدیریتی، آموزشی و حل اختلاف را گذرانده است. اکثر افرادی که او را مورد خطاب قرار می‌دهند می‌گویند «شهردار جوان کرمان» و این نشان می‌دهد که جوان‌ترین شهردار کرمان تاکنون بوده است.
البته سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان کرمان، سرپرست کتابخانه ملی (مرکزی) کرمان، کارشناس واحد شهرسازی و واحد اجرایی سازمان مسکن و شهرسازی استان کرمان، بازرس اتحادیه تعاونیهای مسکن استان کرمان، عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان مسکن استان کرمان، دبیر انجمن انبوه سازان مسکن استان کرمان، انبوه ساز شخصی و … نیز از جمله سوابق اجرایی و مدیریتی وی است که در کارنامه‌اش درج شده است.
اما طی مدتی که از حضور مهران عالم‌زاده در شهرداری کرمان می‌گذرد؛ با اتفاقات و نظرات متفاوتی در خصوص او مواجه بوده‌ایم. حضور وی در برنامه‌های فرهنگی هنری مردمی، بسیار پررنگ و شاید بخش متفاوت کار عالم‌زاده با دیگر شهرداران کرمان باشد. مساله‌ای که برخی از آن به عنوان «شو فرهنگی» نام برده و نقدش می‌کنند و بر این باورند که قصد انجام کار عمرانی و پروژه‌ی خاصی را ندارد و ریسک نمی‌کند و بودجه را صرف کارهای فرهنگی بی‌اثر می‌کند. برخی دیگر هم این نوع کارهای وی را ستوده و تحسینش می‌کنند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم با سید مهران عالم زاده در خصوص این نظرات در بخش «یک فنجان چای دبش ایرانی با مسئولان کرمانی» آوید نیوز گفت‌وگو کنیم.
از حق نگذریم شهردار آنلاین و به روزی است که همین مصاحبه آوید نیوز را طی پنج دقیقه بعد از دیدن سوالاتی که بدون هماهنگی قبلی و وقت گرفتن از وی در فضای مجازی ارسال شد، به طور کامل پاسخ داد و سر جمع، پاسخ سوالاتمان را که باید گاهی کلی دوندگی کنیم تا از برخی مدیران وقت گرفته و سوالاتمان پاسخ گفته شود، ظرف کمتر از نیم ساعت داد.
برخی می‌گویند به دلیل وضعیت مالی بد شهرداری، در این دوره بیشتر، فعالیت‌های فرهنگی در راس امور است تا امور فرهنگی بولد شود و خدمات و پروژه‌های عمرانی کمتری که نسبت به دوره‌های قبل انجام میشود؛ دیده نشود. نظرتان در این خصوص چیست؟
اینکه می‌گویند وضعیت مالی شهرداری بد است را قبول ندارم وضعیت مالی شهرداری بد بود ولی به حمدالله در حال حاضر وضعیت مالی شهرداری خیلی خوب است و دلیل آن این است که حقوق تمام پرسنل چه رسمی، چه شرکتی، چه قراردادی را به موقع پرداخت می‌کند. مساله‌ای که در سنوات گذشته در شهرداری سابقه نداشته است.
همچنین تمامی پیمانکاران شهرداری که در حال کار هستند و نیز کسانی که از گذشته طلبی از شهرداری داشته‌اند، هم در حال دریافت بدهی‌‌های خود هستند، پروژه‌های خاتم با سرعت زیادی در حال اجرا هستند. پروژه‌های دیگر شهرداری نیز در حوزه‌های مختلف مانند شهرسازی، خدمات شهری و حمل و نقل در حال اجرا هستند و به طور کلی هیچ حوزه‌ای از شهرداری کرمان تعطیل نیست و همه‌ی سازمان‌ها، مناطق و معاونت‌ها برنامه دارند و در حال انجام کار هستند و این میسر نبود مگر با تدابیری که شهرداری در این دوره اندیشیده است، زحماتی که همکاران کشیده‌اند، منابع مالی پایدارتری که برای شهرداری تعریف کرده‌ایم و محقق شده‌اند.
کارهای کارشناسی که انجام داده‌ایم و همچنین همکاری‌ای که شورای شهر کرمان به خصوص در لایحه‌های مرتبط با مسایل مالی و شهرسازی با شهرداری داشته است.
اما اینکه در این دوره توجه ویژه‌ای به پروژه‌های فرهنگی وجود دارد، می‌توانیم بگوییم چون در سنوات قبل در شهرداری کرمان، نگاه و اعتقادی به این شکل به کارهای فرهنگی وجود نداشته است، به نظر این کارها عجیب و بیهوده می‌آیند. در حالی که اگر در خصوص کارهای فرهنگی نگاهمان به شهرهای ایده‌ال کشور باشد، می‌بینیم وضعیت ما در این سالها به نسبت آنها چگونه بوده و کجا هستیم؟ چه کارهای انجام داده‌ایم و چه کارهای در حال حاضر انجام می شود؟ در این صورت متوجه خواهیم شد که قطعا وضعیت شهرداری با این کارهای انجام شده در حوزه‌ی فرهنگی هنوز هم ایده‌آل نیست و باید کارهای بیشتری انجام شود. اعتبار پنج شش میلیاردی معاونت فرهنگی شهرداری یک شهر با ۶۵۰ هزار جمعیت، اصلا قابل قبول نیست و این اعتبار باید چند برابر و متناسب با جمعیت باشد. ما اگر می‌خواهیم یک شهر خوب، سالم، متوازن و توسعه یافته داشته باشیم باید همه‌ی حوزه‌ی معاونت‌ها در شهرداری فعال باشند و کار کنند. مگر میشود حوزه‌ی معاونت فرهنگی یک حوزه‌ی کم کار باشد و ما توقع داشته باشیم مسائل فرهنگی و اجتماعی یک شهر، حل شود. قطعا یکی از زیرساخت‌ها و مبانی توسعه‌ی پایدار حوزه‌ی فرهنگی اجتماعی است که باید به آن توجه شود و اگر در این دوره به آن توجه میشود و قبلا در شهرداری نبوده و الان پررنگ شده است؛ دلیل این نیست که در دیگر حوزه‌های شهری کار انجام نمی‌شود و تعطیل هستند. ضمن اینکه تمامی حوزه‌ها فعال هستند مسائل شهرسازی که از سنوات قبل مانده بود‌ه‌اند، در حال انجام هستند یا انجام شدند و به پایان رسیده‌اند، بازنگری طرح تفضیلی در این دوره انجام شده، پیگیری بازنگری طرح جامع شهری در این دوره انجام شده و موافقت وزیر راه و شهرسازی گرفته شده و قرار است اجرا شود و یا اینکه اقدام اساسی برای این که بحث شهرسازی در کرمان باید به چه سمت و سویی برود، نیاز به یک نقشه‌ی راه داشت که همان طرح جامع است و ضرورت داشت در آن بازنگری صورت بگیرد و ما پیگیر آن بودیم. همچنین حوزه‌ی خدمات شهر در همه زیر مجموعه‌هایش فعال است.
حوزه‌ی پروژه‌های زیربنایی فعال است و پروژه‌ها چه از گذشته (مثل تقاطع‌ها که از قبل وجود داشتند و معتقدیم که بخشی از آنها کم اثر هم بوده اند) و چه در حال حاضر انجام شده و یا با سرعت خوبی در حال انجام هستند. خوب در این خصوص ناگزیر به اتمام و انجام پروژه‌هایی از گذشته هم بوده‌ایم که اگر این پروژه‌ها نبودند؛ متناسب با نیاز شهر، پروژه‌های کارشناسی شده و مفیدی را تعریف و اجرا می‌کردیم.
ضمن اینکه معتقدم اگر بیاییم منابع مالی‌مان را خرد کرده و به جای اینکه این پروژه‌های مانده از سنوات قبلی را در این دوره چهارساله تمام نکنیم و برای دوره‌ی بعد بگذاریم میشود حکایت مسکن‌های مهری که ۸ سال از دولت قبلی گذشته ولی ما هنوز داریم مسکن مهر افتتاح می‌کنیم در حالی که بایستی در یک دوره‌ی چهارساله این پروژه ها جمع می‌شدند به نظر من، این شایسته‌ی کشور نیست و وقتی مردم به حاکمیت که شهرداری و شورای شهر بخشی از آن است، اعتماد می‌کنند، نباید به آنها بی‌اعتماد شوند و به هر حال باید پروژه‌ها را در سطح شهر به اتمام رساند.
در هر دوره‌ای شهرداران به اشتباه یا درست پروژه‌های بزرگی مانند زیر گذر آزادی، رینگ دور شهر و … را ارائه دادند، سید مهران عالم‌زاده را بعد از ترک شهرداری، با چه پروژه‌ای باید شناخت؟
آنچه بعد از رفتن من از شهرداری برای من مهم این است که مردم بگویند عالم‌زاده کمترین اشتباه را داشت. به نظر من این خیلی مهم است که ما اشتباهات بزرگ در کارنامه نداشته باشیم. اول، برای من این مساله مهم است. بعدا باید بررسی کرد چه کاری انجام دادیم. چون ما گاهی اشتباهاتی می‌کنیم که خسارت‌های جبران‌ناپذیری را برای مردم و سرمایه‌های ملی ما به جای می‌گذارد. مهم این است که کارهای اشتباه انجام ندادیم و یا اگر اشتباهاتی انجام دادیم، اشتباهات حداقلی باشند. به هر حال انسان ممکن‌الخطاست اما باید خطاها را به حداقل رساند.
دوم اینکه مردم بدانند عالم‌زاده از نیروهایی کارشناس مجرب در همه‌ی حوزه‌ها استفاده کرده است. یعنی ارجاع امر به کارشناسان و نظرات کاشناسی شده به جای تصمیمات مدیریتی خلق‌الساعه. ما باید سعی کنیم به نظرات کارشناسان اهمیت بدهیم و شهرداری به جایگاه خودش در شهر برسد. یعنی شهرداری نهادی باشد که به فکر آسایش، رفاه، امنیت، خدمات و توسعه‌ی پایدار برای مردم است، نه صرفا به عنوان یک دستگاه خدمت‌رسان. شهرداری باید در همه‌ی حوزه‌ها به عنوان متولی شهر وارد شود و جایگاه و نقش خودش را در عرصه‌ی مدیریت شهری ایفا کند. این امر میسر نمی‌شود مگر در همه‌ی عرصه‌ها وارد شود و نقش محوری خود را تبیین کرده و بتواند این کار را انجام دهد. اگر این کار را انجام بدهد و جایگاه شهرداری مشخص شود، خود به خود همه‌ی امور مهم در همه‌ی حوزه‌ها مانند خدمات شهری، عمرانی و فرهنگی اجتماعی تحت نظارت و حمایت شهرداری انجام خواهد شد و این به نفع مردم خواهد بود.
البته در این دوره، قصد و علاقه‌ام این بود که در حوزه‌ی حمل و نقل عمومی یک اقدام خیلی جدی و کاربردی و صحیح انجام دهم ولی متاسفانه ظرفیت کشور در این دوره به دلیل تحریم و مسایل و مشکلات دولت، گره‌های زیادی خورده و کار کمی با کندی پیش می‌رود. با این حال از آنجا که علاقه‌ی من به پروژه‌های انسان محور است، بر اجرای پروژه‌هایی که برای مردم مفید باشد مثل پیاده‌پذیری اعم از اینکه میادین پیاده پذیر شوند و حضور اجتماعی مردم را در فضاهای شهری داشته باشیم تا تعاملات مردم در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی با هم زیاد شود، تاکید دارم. همچنین توجه به جایگاه مردم در مدیریت شهری و فضاهای شهری از مسایل مهمی هستند که به آنها دقت می‌کنم و پروژه‌ها را بیشتر از این مقیاس و از این جنس می‌بینم تا پروژه‌های ترافیکی و حمل و نقل و سواره، البته نمی‌گویم آنها مهم نیستند قطعا آنها هم مهم هستند اینکه تا آنجا که می‌توانیم مشکلات مردم را در حوزه‌ی حمل و نقل و ترافیکی حل کنیم مهم است ولی اعتقاد دارم وقتی می‌توانیم حداقل خدمتی را به مردم ارائه دهیم، مساله‌ی آسفالت است که در این شهر دچار چالش است، ضرورت دارد این نوع خدمات اولیه شهروندی به همه به صورت یکسان داده شود و به صورت متناسب با نیاز شهر بقیه‌ی پروژه‌های عمرانی تعریف شوند. واقعا زیبنده‌ی شهر کرمان نیست که بعد از بیش از ۴۰ سال که از انقلاب می‌گذرد ولی هنوز بسیاری از معابر شهری، خیابان‌های اصلی و کوچه‌های ما آسفالت ندارد و آنهایی هم که آسفالت دارند، آسفالت بسیار نامرغوب و بی‌کیفیت و مشکل دار دارند. به نظر من این اصلا زیبنده شهر نیست و شاید انجام آن کمتر به چشم بیاید ولی اگر بخواهیم به عنوان یک خدمت، همه‌ی مردم رضایت نسبی از خدمات ما داشته باشند این مساله بسیار مهم است.
مساله‌ی بعدی که در این دوره دوست دارم به عنوان خدمتی ماندگار انجام دهم کار در حوزه‌ی خدمات شهر در بخش منابع آب پایدار است. چرا که توسعه‌ی فضاهای سبز بدون داشتن منابع آب پایدار، کاری عبث و بیهوده است و در آینده شهر و شهرداری را دچار چالش خواهد کرد. کمبود آب در یکی دو سال اخیر، نشان داد که به چه سرعتی فضای سبز شهر می‌تواند آسیب ببیند.
توسعه‌ی منابع آب پایدار شهری و شبکه‌ی آب خام سراسری برای فضای سبز شهری در اولویت کارهای من است که باید اینها به عنوان زیرساخت‌های اساسی شهری انجام شوند.
مساله‌ی دیگری که علاقه‌مندم در شهرداری انجام شود و پیگیر انجام آن هستم؛ توسعه‌ی شهرداری الکترونیک و هوشمند و بعد از آن شهر هوشمند است. قطعا تا ما یک شهرداری الکترونیک و هوشمند نداشته باشیم و نتوانیم خدمات خودمان را به مردم به صورت الکترونیکی عرضه کنیم؛ نمی‌توانیم به سمت شهر هوشمند برویم و رفتن به سمت آن، یک آرزوی بزرگ خواهد بود. بنابراین ابتدا باید خودمان را در این حوزه‌ها قوی کنیم. در این راستا در حال حاضر خریداری یک سری تجهیزات و نرم افزارهای مورد نیاز در حوزه‌ی شهری در دستور کار است و دارد به تدریج انجام میشود و اکنون بخشی از کارهایی که مردم دارند را در قالب خدمات الکترونیکی می‌توانیم ارائه دهیم که به رضایت‌مندی مردم کمک می‌کند. همچنین اقدامات خوب دیگری در این دوره انجام شده که از جمله انها میتوون به این مساله اشاره کرد که از مجموع ۲۴۰۰ پرسنل رسمی و قراردادی شهرداری کرمان، تا پایان سال جاری، ۴۰۰ نفر بازنشسته خواهند شد و این در حالی است که شهرداری منطقه پنج و سازمان سرمایه گذاری را راه اندازی کرده ایم و این یعنی ۲۰ درصد به بهره‌وری شهرداری در حوزه‌ی نیروی انسانی اضافه شده است و همان کارها با همین ظرفیت به مردم ارائه میشود که کار بزرگی است. ضمن اینکه در سال‌جاری افزایش در آمد شهرداری را داشتیم که اتفاقی خوب است. به طوری که در سال گذشته، در آمد ما ۴۰۰ میلیارد تومان بود و امسال بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان وصولی خواهیم داشت. این نشان می‌دهد که میشود در شهر درآمدهای پایداری را تعریف کرد و محقق نمود و سرعت خدمات‌رسانی و آبادانی شهر را مضاعف کرد.
به نظر شما برنامه‌های شهروندی و فرهنگی دوره‌ی شهرداری شما بر روی فرهنگ عمومی مردم تاثیر گذاشته و اگر بله، دلیل تان چیست؟
به نظر من در خصوص تاثیر برنامه‌های فرهنگی، اتفاق خیلی خوب و مبارکی که در شهرمان افتاده، این است که مردم نقش شهرداری را در برنامه‌های فرهنگی اجتماعی شناخته و درک کرده‌اند که این نهاد در این زمینه چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد. برگزاری برنامه‌ها و جشنواره‌های فرهنگی شهروندی در این خصوص نقش زیادی داشته است و تازه مردم این وجه فرهنگی هنری شهرداری را شناخته‌اند چرا که تا حالا فکر می‌کردند این اقدامات جزو شرح وظایف شهرداری نیست. قطعا با این شناخت، مطالبه‌گری و انتظارات‌شان بیشتر خواهد شد. در حوزه‌های اجتماعی نیز ما سعی کردیم با موسسات خیریه، انجمن‌ها، سمن‌ها و … تعامل و ارتباط خوبی داشته باشیم. این انجمن‌ها امروز باور دارند می‌توانند روی شهرداری به عنوان یک نهاد اجتماعی حمایتی حساب کنند. اگر شهرداری بتواند کاری برای آنها انجام دهد در حد توان، به آنها کمک می‌کند. به نظر من، مهم اینهاست که شهرداری بتواند به عنوان حامی حوزه‌ی فرهنگی هنری و فعالیت‌های اجتماعی، نقش خودش را به خوبی ایفا کند و باعث شود شهرداری در سنوات بعد هم روی همین ریل حرکت کرده و نقش فرهنگی اجتماعی خود را به خوبی ایفا کند. قطعا در راستای این فعالیت‌ها، حوزه‌ی فرهنگی هنری شهرداری، کار کرده و یک نشاط اجتماعی بسیار زیاد و خوبی را در سطح شهر در ایام برگزاری جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی رقم زده و می‌زند.
همچنین برگزاری جشنواره‌های محله‌ای که در محلات توسط معاونت فرهنگی اجتماعی شروع شده و اجرا میشود، نشاط و شادی را به محلات می‌برد. در حال حاضر نتیجه‌ی این اقدامات و ایجاد شبکه‌ی شهروندی، شورای اجتماعی محلات و شهرداران محلات نشان می‌دهد که در این سالها اگر به این مقولات پرداخته شده بود، چقدر برای مردم و شهر مفید و مهم بوده چرا که در حال حاضر خود مردم و شورای اجتماعی محلات این جشن و جشنواره‌ها را با حمایت و کمک شهرداری مدیریت می‌کنند. نفع آن، بیرون آمدن مردم از خانه‌ها و شکل‌گیری تعاملات اجتماعی و انجام فعالیت‌های مثبت و مفید است که باعث شادی میشود و ما هم از این فرصت و ظرفیت برای فرهنگ‌سازی و ترویج فرهنگ شهروندی استفاده می‌کنیم. همه‌ی اینها کارهایی هستند که به مواجه شدن با مردم و ارتباط با آنها نیاز دارند. به طورکلی کار فرهنگی، کاری است که نیاز به ارتباط با مردم دارد. حال گاهی این ارتباط از طریق رسانه انجام میشود گاهی هم با ارتباط رو در رو با مردم رخ می‌دهد یا با زبان شیرین هنر برقرار شود. به نظر من این اقدامات فرهنگی اجتماعی و هنری ما در این دوره‌ی شهرداری، ثمره‌ی خوبی داشته و وقتی می‌بینیم که مردم در اکثر فعالیت‌ها و برنامه‌های شهرداری، چه فرهنگی هنری اجتماعی ورزشی حضور چشمگیری دارند، یعنی که آنها هم علاقه‌مند هستند و جزو مطالباتشان است.
به نظر من در این راستا شهرداری کرمان در این دوره، علیرغم زمان کمی که تاکنون گذشته و ما یک سال و نیم بیشتر زمان نداشتیم توفیقات خوب و قابل قبولی داشتهو راه برای آینده روشن است. من فکر می‌کنم تا پایان این دوره‌ی شهرداری که ان‌شاالله همه شوراهای اجتماعی محلات شکل گرفته باشند، می‌توانیم امیدوار باشیم که در تمام محلات، برنامه‌های خوب فرهنگی اجتماعی، هنری با محوریت خود مردم و با حمایت شهرداری و سایر دستگاه‌هایی که می‌توانند کمک رسان باشند، برگزار شود و ثمرات و نفع آن به همه‌ی مردم شهر بر‌گردد.
