نگران فردا نباش؛ خدا از قبل آنجاست

گفت و گو با عابد شیخ بهایی، کارشناس فناوری اطلاعات

از خودتان بگویید

«عابد شیخ بهایی» هستم مدیر عامل شرکت مهندسی فناوری سورنا، دانش آموخته‌ی کارشناسی ارشد تکنولوژی نرم افزار کامپیوتر که فعالیت خود را از سال ۸۹ با هدف مشاوره، برنامه‌ریزی و اجرا در زمینه‌های مختلف IT  و ICT  و تجارت الکترونیک اعم از ارائه‌ی خدمات مدیریت استراتژیک در کلیه‌ی مراحل پروژه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و تولید و اجرای سیستم‌های هوشمند جامع اطلاعاتی مبتنی بر وب با تمرکز ویژه بر داده کاوی پایگاه‌های داده با استفاده از الگوریتم‌های تکاملی آغاز کرده‌ام. شرکت مهندسی فناوری سورنا از بدو تاسیس با بهره‌گیری از استانداردها و متدهای نوین تولید نرم‌افزار با پشتوانه‌ی تیم فنی متشکل از متخصصین با تجربه و کارشناسان ارشد نرم افزار توانسته است پروژه‌های موفق متعددی را طراحی و پیاده‌سازی نماید .

در این مدت چه دستاوردهای علمی و پژوهشی کسب کرده‌اید ؟

همواره مشکلات و موانع زیادی در مسیر موفقیت وجود دارد  و باید با درایت و با پشتکار خود به همه‌ی آنها غلبه کنیم و شرکت مهندسی فناوری سورنا هم از این امر جدا نبوده و تیم سورنا تمام سعی و اهتمام خود را در نیل به موفقیت به کار گرفته و افتخارات ذیل حاکی از این واقعیت است:

·       برگزیده فن بازار تخصصی ICT  وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷

·       مجری طرح فناورانه برتر کشور طی سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ به انتخاب وزارت علوم

·       برگزیده دومین جشنواره بین‌المللی تجاری سازی فناوری‌های پیشرفته دبی (سال ۲۰۱۷)

·       منتخب جشنواره ملی مدیران برتر فناوری اطلاعات کشور (سال ۱۳۹۶ )

·       برگزیده دور اول جشنواره کارآفرینی دانشگاه شریف (سال ۱۳۹۶ )

·       برگزیده سومین جشنواره بین‌المللی تجاری سازی فناوری‌های پیشرفته کیش (سال ۱۳۹۵ )

همچنین از دیگر افتخاراتی که در کارنامه شرکت مهندسی فناوری سورنا و مدیران آن ثبت شده است می‌توان به این موارد اشاره نمود :

·       فناور برتر سال (۱۳۹۵و ۱۳۹۹)

·       مجری پروژه ملی سانپا (۱۳۹۵-۱۳۹۶)

·       مدیر جوان موفق سال (۱۳۹۵)

·       چهره ماندگار صنعت و تجارت کشور (۱۳۹۶)

·       مفتخر به دریافت تندیس رشد و توسعه ملی ایران (۱۳۹۶)

·       مفتخر به دریافت مدال نشان اعتماد ملی ایران (۱۳۹۶)

·       بازرس صندوق پژوهش و فناوری ( کارگزار مالی معاونت علمی ریاست جمهوری )

·       مشاور جوان شورای اسلامی شهر کرمان (هیات رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه)

·       نقطه شروع ایده سامانه «سانپا» از کجا آغاز شد؟

·       اساس این طرح، پیامِ نوروزیِ مَقام معظم رهبری در سال ۹۵ بود که این سال را به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامگذاری نمودند. پس از آن، مطالعه و تحقیق در این زمینه را شروع و سعی کردیم تا در حیطه‌ی کاری خود دست به کار شده و گامی هر چند کوچَک در این راستا برداریم

·       بنابراین موضوعِ اقتصادِ مقاومتی هدف‌گذاری شد و با تنی چند از اساتید، دوستان و همکاران  که همگی از نخبگان و فرهیختگان استان در رشته‌های مختلف هستند؛ جلسات منظمی را برگزار کردیم تا پیرامون موضوع به گفت‌وگو و بحث و مطالعه بپردازیم.

·       پس از طرحِ موضوع انجام کار کارشناسی در زمینه‌های مختلف به یک طرح خام دست پیدا کردیم که نیاز به بهبود و بهره‌وری داشت. این طرح خام در جلسات متعدد بررسی شد. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. عیوب آن شناسایی و برخی فرآیندهای آن اصلاح شد تا در نهایت به روشی استاندارد و بهینه رسیدیم که «سانپا» نامگذاری شد که مخفف سامانه ارزیابی و نظارت بر پروژه‌های اقتصاد مقاومتی است .

·       این سامانه مبتنی بر استاندارد جهانی PMBOK  و منطبق بر (نیپا) نظام یکپارچه پیشبرد و پایش اقتصاد مقاومتی طراحی و پیاده‎سازی شده است.

·        

·       معرفی سامانه سایا : سامانه اعتبار سنجی و یکپارچه سازی آمار

·       شفافیت در ارایه آمارهای دقیق یکی از ملزومات پیشبرد اهداف یک سازمان و یا یک کشور است. عدم وجود آمارهای صحیح، موجب گمراهی کارشناسان و مسئولان در ارایه برنامه‌های بلند مدت و کوتاه مدت خواهد شد. انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک با اتکا بر قابلیت‌های سامانه­ی سایا بتوانیم از آن در انواع جمع‌آوری داده استفاده کنیم و بتوانیم در زمانی کوتاه و حداقل استفاده از منابع انسانی و مالی، انواع طرح‌های آمارگیری و سرشماری را با کمترین هزینه و بیشترین دقت انجام دهیم و بتوانیم گزارشات و تحلیل‌های لحظه‌ای و دقیقی را در اختیار مدیران و تصمیم‌گیران هر سازمان قرار دهیم تا با استفاده از آن‌ها بتوانند تصمیماتی کارآمد و راه گشا اتخاذ نمایند.

·        

·       حوزه کاربرد و بازار هدف:

·       سایا به عنوان یک سامانه یکپارچه و هدفمند در زمینه‌ی جمع‌آوری و سازماندهی داده ها و همچنین ارائه انواع گزارشات و تحلیل ها می تواند تمامی ارگان ها و سازمان ها را در راستای مدیریت بهتر و کارآمد و بالابردن راندمان یاری نماید. با توجه به نوع کاربری سایا، این نرم افزار بازار هدف وسیعی را داراست و قادر است تمامی اطلاعات و داده‌های مربوط به سازمان‌ها و ارگان‌هایی از قبیل وزارتخانه ها، بانک‌ها، مرکز آمار ایران، سازمان مدیریت برنامه و بودجه و دیگر سازمان‌هایی که به صورت مستقیم و غیر مستقیم با آمار سر و کار دارند را به‌صورت سازمان یافته و منظم دریافت کند و پس از یکپارچه سازی با ارائه­ی گزارشات کاربردی مدیران، مسئولان و کارکنان آن نهاد را در جهت تصمیم گیری‌های بهتر و کارآمد یاری کند.

چه کسانی از پروژه های ملی شما بازدید نموده اند ؟

۲ پروژه را در اسکیل کشوری برای ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و اتاق بازرگانی طراحی و پیاده‌سازی و اجرا کردیم که مورد تنقد قرار گرفتند و از میان معاونین رییس جمهور، افتخار داشتیم که میزبان دکتر ستاری معاون علمی فناوری رییس جمهور، دکتر نوبخت معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور و دکتر سلطانی فر نماینده عالی هیات دولت باشیم. در سطح وزرا هم آقای دکتر رحمانی فضلی، وزیر محترم کشور، دکتر غلامی وزیر محترم علوم ، مهندس آذری جهرمی وزیر محترم ارتباطات، دکتر فرهادی وزیر وقت علوم و دکتر سیف رییس کل وقت بانک مرکزی از شرکت سورنا بازدید و از پروژه‌های ما رونمایی کرده‌اند .

نقش شغل شما در رونق تولید و ایجاد اشتغال و ثروت چیست ؟

در شرایط کنونی جامعه و با توجه به موقعیت اقتصادی کشور، تولید نرم‌افزارهای داخلی از ضروریات بوده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر به دانش فنی تولید نرم‌افزار دست یابیم و بتوانیم نرم‌افزارهای مورد نیاز کشور را خودمان تولید کنیم، از خیلی جهات برای کشور مفید و مؤثر واقع خواهیم شد. تولید نرم‌افرازهای ایرانی، موجب خودکفایی و عدم وابستگی به نرم‌افزارهای خارجی مشابه می‌شود. یکی دیگر از آثار تولید نرم‌افزار در داخل، جنبه اقتصادی آن است. به‌عنوان مثال در شرکت نفت میلیون‌ها دلار صرف خرید و خدمات پشتیبانی و به‌روزرسانی نرم‌افزارهای مورد نیاز می‌شود، این در حالی است که اگر این نرم‌افزارها داخل کشور خودمان تولید شود، هم موجب صرفه‌جویی در اقتصاد کشور و هم موجب رونق کسب‌وکار می‌شود.

انتظار شما از دولت و مسئولان چیست؟

بخش خصوصی کشور برای توسعه و حفظ جایگاه خود، به بازتعریف نقش و اهمیت خود در اقتصاد کشور و نیز به بهبود فضای کسب و کار نیاز دارد و همچنین  مبارزه جدی با فساد و ریشه کنی آن از انتظاراتی هستند که هر شخص که در بخش خصوصی فعالیت می‌کند از دولت دارد. شکل گیری بخش خصوصی توانمند را باید در فضای کسب و کاری جستجو کرد که مستمراً در حالت بهبود وضعیت به سر برده و ساز و کارهای مناسب  برای فعالیت بخش خصوصی ایجاد می شود. فضای کسب و کار مناسب انگیزه‌های بالایی را به بخش خصوصی می‌دهد تا با نشاط و امید، پا به عرصه فعالیت‌های اقتصادی بگذارد .

چه مشکلات و موانعی برای پیشبرد کار شما وجود دارد؟

بیشترین مشکل بخش خصوصی در حوزه‌های دارایی، تأمین اجتماعی و بانک‌ها هستند که باعث دلسردی بخش خصوصی می‌شوند و موارد دیگری هم وجود دارد که به توضیح آنها می پردازم:

·       کندی صدور مجوز فعالیت ها اقتصادی

هزینه و زمان صدور مجوز در ایران از حد استانداردهای بین‌المللی بیشتر است و باید به وضعیت نرمال تغییر داده شود و طولانی بودن زمان اخذ مجوز فعالیت‌های اقتصادی، موجب تضعیف انگیزه‌های بخش خصوصی برای راه اندازی فعالیت‌های اقتصادی خواهد شد.

·       عدم اعتماد  به بخش خصوصی

زمانی‌که طرفین به انگیزه‌ها و صداقت یکدیگر با شک و تردید بنگرند، تقابل و کارشکنی جای همکاری را می‌گیرد و اقتصاد کشور دچار معضلاتی می‌شود. در حال حاضر مهم‌ترین موضوع، اعتمادسازی بین بخش خصوصی و دولتی است. فرآیند اعتمادسازی باید توسط دولت و با اقداماتی که نشان از حسن نیت دارند، آغاز شود. برای یک بار هم که شده دولتمردان این واقعیت را بپذیرند که بخش خصوصی، به‌ویژه در حوزه تولید، از سیاست‌های نادرست و خسارت‌بار دولت‌های قبلی، لطمه شدید خورده است.

·       عدم تضمین حقوق مالکیت

امنیت حقوق مالکیت همواره به عنوان «اصلی محوری» در شکل‌گیری یک اقتصاد پویا شناخته شده است و به هیج وجه قابل انکار نبوده و نیست. اگر کارآفرینان نسبت به حفظ و بازدهی سرمایه‌های خود احساس امنیت نکنند، حاضر به سرمایه‌گذرای در هیچ یک از فعالیت‌های اقتصادی نخواهند بود. از این رو حقوق مالکیت مطمئن و تضمین شده، شرط لازم و کافی برای ترغیب کارآفرینان به سرمایه‌گذاری است و اگر حقوق مالکیت نامطمئن باشد، فعالان اقتصادی حتی نسبت به استفاده از منابع مالی بانکی نیز رغبتی نخواهند داشت.

·       وجود قوانین و مقررات زاید و دست و پاگیر

شکل گیری اقتصاد مردمی با گذر از اقتصاد دولتی، نیازمند سیاستگذاری و بسترسازی اموری است که به واسطه‌ی آن حضور، بخش خصوصی و تعاونی به عنوان فعالان اقتصادی غیردولتی به سهولت و با انگیزه ویژه‌ای در تمامی زمینه‌های اقتصادی فعالیت کنند و این مهم زمانی تحقق می‌یابد که ساز وکار و بسترهای قانونی حضور این بخش‌ها به منظور فعالیت در عرصه‌های مختلف از سوی سیاستگذاران اقتصادی و قانونگذاران فراهم شود و این حضور با موانع اندک و تسهیل بیشتری نسبت به گذشته صورت پذیرد.

·       عدم حمایت همه جانبه نظام بانکی

گذر از اقتصاد دولتی به اقتصاد مبتنی بر فعالیت بخش خصوصی و تعاونی جز با پشتیبانی و حمایت همه جانبه نظام بانکی امکان‌پذیر نیست. بر هیچکس پوشیده نیست که یکی از مشکلات فعلی در عرصه اقتصاد کشور، نظام بانکی و ضعف این نظام در انجام پشتیبانی‌های لازم در عرصه‌ی خصوصی‌سازی است.

·       ورود مستقیم دولت به فعالیت‌های اقتصادی مربوط به بخش خصوصی

ورود مستقیم دولت به فعالیت‌های اقتصادی که بخش خصوصی قادر است تحت نظم بازار به آنها بپردازد، در نهایت موجب ایجاد موقعیت‌های انحصاری توسط دولت و خروج بخش خصوصی شده و در نتیجه با تضعیف رقابت، کارآیی بازار را مخدوش خواهد نمود، اما حوزه‌هایی معدود در اقتصاد وجود دارند که در آنها کارکرد بازار با شکست مواجه می‌گردد.

در موفقیت شما چه کسانی نقش داشته‌اند ؟

برای جواب دادن به این سوال باید در ابتدا یک جمله را بیان کنم: نگران فردا نباش ، خدا از قبل آنجاست.

با تمام وجودم به این جمله اعتقاد دارم و  قوت قلب من بوده است و به این نکته باور داشته‌ام که در تمامی لحظات در کنارم حضور دارد و هر آنچه دارم و خواهم داشت از ذات پاک اوست و همواره  و در هر شرایط، یاری‌رسان من بوده است و اعتقاد دارم که بهترین‌ها را برای من  و همه بندگانش می‌خواهد و اول و آخر وجود اوست که باعث موفقیت من در این مسیر شده است و موارد بعدی را هم که ذکر خواهم کرد از فطرت اوست.

اندیشیدن و نحوه فکر کردن نقش بسیار مهمی در زندگی انسان دارد. ما  همواره با نوع تفکر خود و نگرشی که به جهان داریم از یکدیگر متمایز می‌شویم. انسانی که مثبت می‌اندیشد، هیچ اتفاقی را در عالم شر و بد نمی‌داند، بلکه لحظه به لحظه آن را حساب ‌شده و تحت کنترل خالق بزرگ عالم می‌داند. این نوع تفکر همواره همراه من بوده است.

هر مردی برای کسب موفقیت به پایداری و استقامت یک زن بزرگوار نیاز دارد. یک مرد بدون خانواده، یک مرد کامل نخـواهد بود. یـک هـمـسر خوب و مناسب ما را در مسیر شکوفایی استعدادها و قابلیت‌هایتان قرار می دهد. همسرم که با تمام وجودش همراه من است و همیشه مرا حمایت کرده است، و در پرتو همین حمایت‌هاست که توانسته‌ام  به مراحل بالایی از موفقیت دست یابم و بعد هم پارک علم و فناوری استان کرمان که همه جانبه از توسعه و پیشرفت شرکت مهندسی فناوری سورنا حمایت کرد و همکارانم در شرکت سورنا  که سرمایه‌های اصلی من هستند و با سخت کوشی و وظیفه شناسی خود، مرا در این راه همراهی کردند.

چه توصیه‌ای به جوانان هم سن و سال خود دارید؟

گاهی بهترین توصیه، توصیه‌ای است که آرزو داریم می‌توانستیم به خودمان وقتی جوان‌تر بودیم، توصیه کنیم. موفقیت در گرو عمل کردن به توصیه های آزمون شده و محک خورده است. اصولا دغدغه اصلی جوانان پیدا کردن کار است. به‌جای اینکه منتظر بمانند تا یک شغل دولتی پیدا کنند به دنبال کسب درآمد از توانایی‌های خودشان باشند و به فکر اشتغال‌زایی و کارآفرینی باشند تا بتوانند دین خود را به کشورشان ادا کنند.

سعی کنند که یک برنامه پشتیبان داشته باشند و به آن عمل کنند و در طول عمر تمام تلاش‌شان را برای بهره‌مندی از فرصت‌ها به‌کار بگیرند.زمان‌شان را صرف تفکر در مورد آن چیزی کنند که بیشترین ارزش را دارد و واقعا برایشان مهم است. خودشان را باور داشته باشند و اهداف‌شان را بشناسند. چشم‌اندازی از آینده داشته باشند و با ترس‌هایشان روبه رو شوند.

 و در آخر از شما بزرگواران تشکر می‌کنم که این فرصت را در اختیار من قرار داده‌اید و آرزومند سلامتی و موفقیت شما هستم.

در پایان لازم می دانم از حمایت‌های همیشگی  اساتید بزرگوارم در پارک علم و فناوری استان جناب آقای دکتر ترکزاده و کارشناسان این مرکز تشکر کنم. امید است که نماینده شایسته‌ای برای پارک علم و فناوری باشیم.  از شما و خوانندگان محترم نیز کمالِ تشکر و امتنان را دارم .